Darowizna to akt nieodpłatnego przekazania składnika majątku na rzecz innej osoby. W wyniku tego działania pojawia się obowiązek podatkowy w postaci podatku od spadków i darowizn. Stawki tego podatku, oscylujące od 3 do 20%, często zniechęcają do korzystania z tej formy przekazu majątku. Dlatego warto zrozumieć konsekwencje darowizny w najbliższej rodzinie w 2024 roku.

Darowizna w najbliższej rodzinie – grupy podatkowe 2024

Podatek od spadków i darowizn dzieli się na trzy główne grupy podatkowe:

Grupa I: obejmuje małżonka, zstępnych (syna, córkę, wnuka, prawnuka), wstępnych (matkę, ojca, dziadków), pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę oraz teściów. Kwota wolna od podatku dla tej grupy to 36 120 zł (od 1 lipca 2023 roku).

Grupa II: obejmuje zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków oraz małżonków innych zstępnych. Kwota wolna od podatku to 27 090 zł (od 1 lipca 2023 roku).

Grupa III: obejmuje innych nabywców, a kwota wolna od podatku wynosi 5 733 zł (od 1 lipca 2023 roku).

W grupie I wyróżnia się także tak zwaną „grupę 0”, która obejmuje małżonka, zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, ojczyma i macochę.

Osoby z zerowej grupy podatkowej, otrzymujące darowiznę przekraczającą kwoty wolne, są zwolnione z podatku. W przypadku przekroczenia limitu, darowizna jest zwolniona, pod warunkiem zgłoszenia nabycia majątku.

Czy otrzymanie darowizny w 2024 roku wymaga zgłoszenia do urzędu skarbowego?

Tak, darowizna w najbliższej rodzinie musi być zgłoszona do właściwego urzędu skarbowego na druku SD-Z2. Na zgłoszenie darowizny od osób z zerowej grupy podatkowej, podatnik ma pół roku od czasu otrzymania darowizny. Osoby zobowiązane do zapłaty podatku, na złożenie deklaracji i opłatę podatku mają tylko miesiąc, licząc od daty otrzymania darowizny lub przyjęcia spadku.

Nie ma limitu kwotowego dla darowizny zwolnionej z podatku oraz żadnych warunków dotyczących używania bądź zbycia darowizny. Darowizna w najbliższej rodzinie dla podatnika może być zatem korzystna ze względu na prawo do wykorzystania jej do prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku otrzymania darowizny przez przedsiębiorcę od najbliższej rodziny, konieczne jest jedynie sporządzenie dokumentu włączającego środek trwały czy też inny składnik majątku do odpowiedniej ewidencji. Nie wykazuje on przychodu z tytułu otrzymania darowizny ani nie płaci podatku dochodowego, ponieważ świadczenia te podlegają podatkowi od spadków i darowizn (jeśli wartość darowizny przekracza kwotę wolną należy dokonać jej zgłoszenia).

Niezgłoszenie nabycia majątku

Niezgłoszenie nabycia majątku otrzymanego darowiźnie w terminie 6 miesięcy od momentu uzyskania darowizny przez osobę objętą zwolnieniem skutkuje tym, że darowizna podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. W praktyce oznacza to, że w takim przypadku osoba objęta zwolnieniem zobligowana jest do złożenia deklaracji i uregulowania podatku. Warto pamiętać, że obowiązek zgłoszenia nabycia majątku przez osoby zwolnione oraz złożenia deklaracji przez inne podmioty jest wyłączony, gdy umowa darowizny została sporządzona przez notariusza.

W sytuacji, gdy obdarowany dowiaduje się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów przewidzianych na złożenie deklaracji SD-Z2, zwolnienie podatkowe może zostać zachowane, pod warunkiem zgłoszenia tych rzeczy lub praw majątkowych naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie nie dłuższym niż sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o nabyciu. Należy jednak dostarczyć dowody potwierdzające późniejsze powzięcie wiadomości o nabyciu majątku.

 

Zainteresował Państwa ten artykuł prawny? A może szukają Państwo innych tematów, bądź doprecyzowania poruszonych zagadnień prawnych?

Prosimy o przesłanie stosownych informacji poprzez formularz kontaktowy.

Zespół naszych doświadczonych prawników, adwokatów oraz radców prawnych z Zielonej Góry, posiadających szeroką wiedzę z różnych dziedzin prawa, zapozna się z otrzymanym zapytaniem i dołoży wszelkich starań, by udzielić stosownych informacji.