Fundacja rodzinna to rozwiązanie, które umożliwia długoterminowe planowanie sukcesji biznesu oraz ochronę majątku rodzinnego. Wprowadzona do polskiego prawa w 2023 roku, staje się coraz częściej wybieranym narzędziem przez przedsiębiorców i rodziny myślące o przyszłości.
Fundacja rodzinna – co to jest?
Fundacja rodzinna to instytucja prawna, której głównym zadaniem jest ochrona majątku oraz zapewnienie ciągłości biznesu rodzinnego w perspektywie wielu pokoleń. Majątek wniesiony przez fundatora staje się własnością fundacji, co pozwala oddzielić go od prywatnych spraw rodzinnych i umożliwia uporządkowane zarządzanie. Dzięki temu fundacja pełni rolę swoistego „skarbca rodzinnego”, gromadząc aktywa i realizując świadczenia dla beneficjentów wskazanych w statucie.
Jak działa fundacja rodzinna?
Fundacja rodzinna jest osobą prawną. Zarządza wniesionym majątkiem i może wypłacać świadczenia beneficjentom. Jej działanie opiera się na statucie oraz organach takich jak:
- zarząd – prowadzący bieżące sprawy,
- rada nadzorcza – jeśli została powołana,
- zgromadzenie beneficjentów – posiadające określone uprawnienia.
Jak założyć fundację rodzinną krok po kroku?
Proces powołania fundacji rodzinnej obejmuje:
- sporządzenie aktu założycielskiego w formie notarialnej lub ustanowienie fundacji w testamencie,
- przygotowanie statutu,
- wniesienie majątku o wartości co najmniej 100 000 zł (fundusz założycielski),
- rejestrację w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim.
Jakie funkcje pełni fundacja rodzinna?
1. Ochrona majątku
Fundacja rodzinna zabezpiecza majątek fundatora przed podziałem wynikającym z prawa spadkowego. Majątek staje się własnością fundacji, co chroni go przed roszczeniami osób trzecich oraz ewentualnymi sporami spadkowymi.
2. Sukcesja biznesu
Fundacja rodzinna umożliwia płynne przekazanie firmy kolejnym pokoleniom, bez konieczności sprzedaży czy likwidacji przedsiębiorstwa. To szczególnie istotne dla spółek rodzinnych, które chcą przetrwać zmiany pokoleniowe. Fundator decyduje, kto i na jakich zasadach będzie korzystał z majątku oraz jak firma ma być prowadzona po jego rezygnacji z aktywnego zarządzania.
3. Realizacja świadczeń dla beneficjentów
Fundacja rodzinna może wypłacać świadczenia członkom rodziny np. na edukację, leczenie, koszty utrzymania – zgodnie z wolą fundatora. Dzięki temu majątek pozostaje w „skarbcu rodzinnym”, a jednocześnie zapewnia bezpieczeństwo finansowe najbliższych.
4. Oddzielenie rodziny od biznesu
Fundacja rodzinna formalnie oddziela sprawy rodzinne od biznesowych. Majątek jest własnością fundacji, a nie poszczególnych członków rodziny. To ogranicza ryzyko konfliktów i pozwala uniknąć sytuacji, w której spółka rodzinna traci stabilność wskutek sporów spadkowych.
5. Korzyści podatkowe
Fundacja rodzinna korzysta z preferencyjnego opodatkowania:
- przekazanie majątku do fundacji nie podlega PCC ani CIT,
- CIT (15%) pobierany jest dopiero przy wypłacie świadczeń,
- najbliższa rodzina fundatora jest zwolniona z PIT,
- dalsi beneficjenci płacą podatek w wysokości 10% lub 15%.
Kto może być fundatorem i beneficjentem?
- Fundator – każda osoba fizyczna z pełną zdolnością do czynności prawnych,
- Beneficjent – członkowie rodziny, osoby trzecie lub organizacje pozarządowe prowadzące działalność pożytku publicznego.
Podsumowanie
Fundacja rodzinna to rozwiązanie, które pozwala na uporządkowanie spraw majątkowych i biznesowych w perspektywie wielu pokoleń. Jej konstrukcja prawna umożliwia ochronę aktywów rodzinnych, planowanie sukcesji i zapewnienie stabilności prowadzonej działalności. Dzięki temu stała się jednym z istotnych narzędzi w polskim systemie prawnym.
Zainteresował Państwa ten artykuł prawny? A może szukają Państwo innych tematów, bądź doprecyzowania poruszonych zagadnień prawnych?
Prosimy o przesłanie stosownych informacji poprzez formularz kontaktowy.
Zespół naszych doświadczonych prawników, adwokatów oraz radców prawnych z Zielonej Góry, posiadających szeroką wiedzę z różnych dziedzin prawa, zapozna się z otrzymanym zapytaniem i dołoży wszelkich starań, by udzielić stosownych informacji.